In oktober van dit jaar viert Den Bosch haar vijfenzeventigjarig bevrijdingsjubileum. De muziek van Simon Spiero zal daarbij een belangrijke rol spelen. Onder begeleiding van de Koninklijke Harmonie ’s-Hertogenbosch worden een aantal marsen van Spiero aan de verschillende Bossche (dorps)kernen voorgelegd en bij de lokale festiviteiten én bij de afsluitende viering in Den Bosch door de gezamenlijke orkesten ten gehore gebracht. De afdeling Erfgoed van de gemeente ’s-Hertogenbosch heeft onlangs het fotoalbum van de familie Spiero verworven uit handen van Fiet van Coevorden-Spiero, de jongste dochter. Op 24 oktober verschijnt bij Aldus uitgevers een uitgave, voorzien van een CD met een aantal van Spiero’s composities uitgevoerd door de Koninklijke Harmonie ’s-Hertogenbosch onder leiding van Sjef Ipskamp. In deze uitgave is er naast het levensverhaal van Simon Spiero vooral plaats ingeruimd voor het nieuw verworven beeldmateriaal.
Simon Spiero (Den Haag 4 april 1884 – Den Bosch 25 april 1961) was muzikant in hart en nieren. Na zijn opleiding aan het Haags conservatorium verhuisde hij op achttienjarige leeftijd naar Den Bosch. Hij speelde bij het korps van de schutterij en kreeg later een aanstelling als trombonist bij het Bossche Stedelijk Orkest. In 1906 trouwde Spiero met Mathilda van Blijdensteijn; zij kregen negen kinderen. Het gezin woonde aanvankelijk in de Kerkstraat waar Mathilda direct na haar huwelijk een winkel in muziekinstrumenten en bladmuziek opende. Toen het Bossche Stedelijk Orkest in 1921 ophield te bestaan werd Spiero, die ook viool en piano speelde, docent aan de Gemeentelijke Muziekschool. Hij was tevens dirigent van muziekkorpsen in dorpen in de omgeving van Den Bosch. Met zijn marsen en walsen en als lid van het Genootschap Nederlandse Componisten was Spiero de spil van het muziekleven in Den Bosch en omgeving en niet te vergeten van het Oeteldonkse carnaval.
Het gezin Spiero leefde zoals de meeste ruim honderd joodse gezinnen die Den Bosch voor de oorlog telde. Er waren er die het financieel beter hadden, maar ook veel die het slechter hadden. Zoals er ook gezinnen waren die zich meer, of juist minder gelegen lieten aan het jodendom.
Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog kreeg de muziekwinkel, zoals alle joodse bedrijven, al snel een door de Duitsers aangestelde Verwalter. Op één dochter en haar man na slaagden alle gezinsleden Spiero, inclusief partners en kleinkinderen, erin om een onderduikadres te vinden. Toen hij onderdook had Simon Spiero al staar. Behandeling was in zijn situatie onmogelijk en zijn gezichtsvermogen ging steeds verder achteruit. Toch slaagde hij er tijdens zijn onderduik in om niet alleen de mars Am Yisraeel Chaj, maar ook de Onderduikersmars, de Bevrijdingsmars en de Leve Nederland mars te componeren.
Na de bevrijding keerde een handjevol Joodse Bosschenaren terug naar de stad. Ook Simon Spiero kwam, nu volledig blind, terug in Den Bosch. Daar vernam hij dat een zoon en diens vrouw in de onderduik waren verraden en omgebracht en dat een dochter en haar man halverwege hun vlucht naar Zwitserland waren opgepakt en in Auschwitz waren vermoord. Na de bevrijding werd de muziekwinkel in de Kerkstraat heropend. De winkel bleef nog jarenlang een legendarisch muzikaal trefpunt in de stad. Tot zijn dood in 1961 liep Simon Spiero er elke dag heen, met zijn blindenstok vanuit zijn woning aan de Verwerstraat.
Inhoud van de cd, uitgevoerd door de Koninklijke Harmonie ’s-Hertogenbosch o.l.v. Sjef Ipskamp: Am Jisraeel Chaj (opus 74,12 oktober 1937), Bevrijdingsmars (opus 82, 5 november 1942), Onderduikersmars (opus 88, 9 maart 1943) en Leve Nederlandmars (opus 89, 5 april1943).
Titel Simon Spiero. Uitgever Aldus Projecten te ’s-Hertogenbosch ISBN 9789070545413 Uitvoering 64 pagina’s, formaat 17 x 24 cm., genaaid gebonden, full colour binnenwerk, rijk geïllustreerd en voorzien van cd Verkoopprijs € 12,50. Na 24 oktober is deze verkrijgbaar of te bestellen bij uw plaatselijke boekhandel.